شرط کمال اعمال نیک و حسنات

امام خامنه ای:

سه خصلت است که اگر در کسی نباشد، کار او کامل نخواهد شد، یا کار کامل و تمامی از او سر نخواهد زد. یعنی شرط کمال اعمال نیک و حسنات انسان در زندگی، وجود این سه خصلت است. مجموعه این سه خصلت موجب می‌شود که فعالیت انسان، عمل انسان در طول زندگی، یک عمل کامل و تامی باشد.

1. ورع داشته باشد: که این ورع موجب می‌شود انسان از معاصی الهی دوری کند، ورع مانع می‌شود از ارتکاب معصیت، این شرط اول است.
2. اخلاق داشته باشد که با مردم به وسیله این اخلاق مدارا کند، مدارا یعنی ملاطفت کردن، رفتار ملاطفت آمیز با مردم داشتن، اعم از مؤمنین و غیر مؤمن، اعم از آن کسی که انسان او را از لحاظ اعمال و رفتار می‌پسندد. با همه مداراکند. این مدارا... یک جنبه دیگر است، غیر از جنبه امر به معروف و نهی از منکر و غیر جنبه تکبر و متکبر است... اینها با هم منافاتی ندارند. هر کدام یک مقوله‌ای است معنای مداراة الناس این است که در معاشرت‌های متعارف زندگی، انسان با افراد با مدارا رفتار کند. این مدارا گاهی به معنای اخلاق خوش و رفتار نرم است. گاهی به معنای اغماض از بعضی از بدی‌هایی است که از او سر می‌زند.
3. حلم( نیز در این روایت) به معنای ظرفیت و بردباری است، انسان روحاً دارای این ظرفیت باشد، که اگر بدی‌ای را دید از جا در نرود، حلم در مورد شادمانی‌ها هم می‌آید. انسان یک چیزی را که مایه خوشبختی و خوشحالی اوست، اگر برای او پیش آمد، از جا در نرود، حلم به این معنا است.

(جلسه282 مورخ سه شنبه15 اردیبهشت سال 1388 )